بیرون زدگی چشم از حدقه نشانه‌ی چیست؟

به بیرون زدن چشم از کاسه‌ی چشم بیرون زدگی چشم یا اگزوفتالموس گفته می‌شود. بیرون زدگی چشم در افراد به غیر از افرادی که به طور طبیعی و مادرزادی با چشمانی برآمده به دنیا می‌آیند نشانه‌ی یک بیماری جدی است. و بهتر است که هر چه زودتر برای تشخیص مشکل به پزشک متخصص مراجعه کنند. در این مقاله به بررسی دلایل و علائم بیرون زدگی چشم می‌پردازیم. و هم‌چنین روش‌های درمان آن را نیز مورد بررسی قرار می‌دهیم.

بیرون زدگی چشم

در صورت بیرون زدن غیرطبیعی چشم از حدقه و برآمده شدن و برجستگی کره‌ی چشم گفته می‌شود که اگزوفتالموس اتفاق افتاده است. این مشکل هم در یک چشم و هم در هر دوتا چشم می‌تواند بروز پیدا کند. در صورتی که قسمت سفیدی بالای عنبیه چشم بدون بالا بردن پلک دیده شود نشانه‌ی بیرون‌زدگی غیر نرمال چشم است. این عارضه نشانه‌ای از یک بیماری جدی است و باید به دنبال درمان آن بود در غیر این صورت ایت عارضه برون چشمی تشدید شده و مشکلات جدی بیشتری را برای چشم ایجاد کند.

علت بیرون زدگی چشم

عارضه اگزوفتالموس خود یک بیماری نبوده و بلکه نشانه‌ای از یک بیماری است. که یکی از شایع‌ترین علت‌های ایجاد برجستگی در کره‌ی چشم بیماری گریوز است. این بیماری باعث پرکاری تیروئید شده و یک بیماری خود ایمنی به شمار می‌رود. پرکاری تیروئید موجب افزایش آزاد شدن بیش از اندازه هورمون‌ها و بزرگی غده‌ی تیروئید خواهد شد. این بیماری بر روی چشم‌ها تاثیر گذاشته و موجب التهاب بافت اطراف چشم و برآمده شدن کره‌ی چشم می‌شوند. دلایل دیگری از جمله لوسمی، لنفوم، همانژیوما، نوروبلاستوما، تومورهای متاستاتیک، بیماری بافت همبند، خونریزی پشت چشم و سلولیت مداری (نوعی عفونت در بافت اطراف چشم) موجب ایجاد بیماری برون چشمی نیز خواهد شد.

علائم بیماری برون چشمی

• خشکی چشم
• تاری دید
• قرمزی اطراف چشم
• حساس شئن چشم به نور
• درد چشم در هنگام حرکت دادن آن
• سوزش چشم
• دوبینی
• نابینایی
• ترشحات چشمی
• ایجاد مشکل در حرکت چشم‌ها
• احساس فشار در اطراف و پشت چشم
• التهاب بافت چشم‌ها

عوارض اگزوفتالموس

• آسیب دیدن قرنیه چشم
• ایجاد عفونت و زخم در قرنیه
• التهاب چشمی
• بسته نشدن چشم‌ها در هنگام خواب
• خشک شدن قرنیه چشم
• از بین رفتن بینایی

نحوه تشخیص علت بیرون زدگی چشم

در صورت مشاهده هر کدام یک از علائم ذکر شده باید به بهترین متخصص چشم مراجعه کرده و برای درمان آن اقدام کنید. عارضه‌ی برون چشمی ناشی از بیماری گریوز است که برای تشخیص قطعی آن باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ابتدا معاینه فیزیکی را همراه با سوالاتی نظیر اولین علائم را چه زمانی مشاهده کردید؟ سردرد یا تغییرات بینایی داشتید؟ و … را انجام خواهد داد. سپس برای اطمینان از وجود این بیماری آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون، آزمایش تیروئید، آزمایش تصویربرداری (سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی، بررسی چشم و کاسه چشم)، اندازه گیری درجه بیرون‌زدگی چشم از حدقه را تجویز خواهد کرد.

روش‌های درمان بیرون زدگی چشم

در صورتی که این بیماری به موقع درمان نشود خطراتی را در اثر فشار به عصب بینایی برای فرد به وجود خواهد آورد. روش‌های درمانی مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد که پزشک با توجه به علت ایجاد برآمدگی چشم، سن بیمار و وضعیت سلامت عمومی فرد بهترین روش را برای درمان انتخاب خواهد کرد. در مواردی که بیماری در مراحل نخست خود هست که دارای علائمی مانند قرمزی و متورمی چشم‌ها همراه با سوزش و ریزش چشم است پزشک با تجویز داروهای کورتونی می‌تواند این بیماری را درمان کند. ولی در صورتی که این بیماری پیشرفته شده باشد موجب نامتقارنی یکی از چشم‌ها و هم‌چنین درگیری چشم دوم را نیز دربر خواهد داشت. در ادامه به بررسی روش‌های درمان خواهیم پرداخت.

درمان‌ بیماری برون چشمی با روش‌هایی غیر از جراحی

با توجه به مشکل بیمار پزشک یکی از موارد زیر را برای درمان بیماری اگزوفتالموس تجویز خواهد کرد.

• قطره چشم: از قطره چشم مانند اشک مصنوعی برای بهبود خشکی چشم و روان حرکت کردن چشم استفاده می‌کنند.
• عینک آفتابی: برای جلوگیری از حساسیت چشم به نور از عینک آفتابی استفاده می‌شود.
• آنتی بیوتیک‌ها
• داروی سیکلوسپورین: برای کاهش پاسخ ایمنی بدن استفاده می‌شوند.
• د اروی ریتوکسیماب: برای مسدود کردن برخی از آنتی‌بادی‌ها استفاده می‌شود.
• شیمی درمانی
• پرتو درمانی: برای موارد شدیدتر بیماری از پرتو درمانی با دوز کم استفاده می‌شود.
• کورتیکواستروئیدها: برای کاهش التهاب تجویز می‌شوند.
• رادیوتراپی: در صورتی که استروئیدها موثر نباشند از این روش برای از بین بردن سلول‌ها با استفاده از دوز تابش کم برای کاهش تورم استفاده می‌شود.

درمان بیماری برون چشمی با روش‌های جراحی

در صورت ادامه داشتن بیماری و ‌هم‌چنین شدید شدن علائم بیماری از جراحی برای درمان بیماری بیرون زدگی چشم استفاده می‌شود. اگر عارضه برون چشمی به دلیل بروز مشکلاتی مانند عروق خونی در پشت چشم باشد انجام عمل جراحی برای درمان آن بسیار موثر خواهد بود. در صورت لزوم و بسته به شرایط بیمار از روش‌های جراحی زیر برای درمان بیماری اگزوفتالموس استفاده می‌شود:

• جراحی عضله چشم: در افرادی که به دلیل بیماری گریوز یک یا تعداد بیشتری از عضلات چشم آن‌ها دچار کوتاهی بیش از حد شده است که همین امر موجب دوبینی می‌شود از این جراحی استفاده خواهد شد. در این روش از جراحی با بریدن عضله درگیر در حدقه و به عقب کشیدن آن عضلات غیرطبیعی چشم اصلاح خواهند شد.
• جراحی پلک: این نوع از جراحی برای کاهش سوزش چشم و تصحیح موقعیت چشم‌ها انجام خواهد شد.
• جراحی رفع فشار از روی حدقه چشم (کاهش فشار اربیت چشم): در این روش از جراحی با بزرگ کردن کره‌ی چشم فضای بیشتری برای بافت‌های متورم فراهم شده و استخوان بین حفره چشم و سینوس‌ها برداشته خواهد شد.

توصیه‌های مهم برای کاهش علائم بیماری برون چشمی

• ترک سیگار
• استفاده از عینک آفتابی
• عدم تغییر میزان دارو و یا قطع ناگهانی دارو
• خودداری از تنظیم خودسرانه دارو
• استفاده از بالش‌های اضافی برای کاهش پف اطراف چشم
• خودداری از قرار گرفتن در معرض گرد و غبار
• استفاده از قطره‌ها برای مرطوب کردن چشم و رفع خشکی چشم
• مراجعه به پزشک متخصص در صورت کم‌کاری یا پرکاری تیروئید

نتیجه گیری

هدف از ارائه این مقاله آشنایی شما با بیماری بیرون زدگی چشم و علائم آن بود. در صورت ابتلا به این عارضه بهترین روش برای درمان آن مراجعه به پزشک متخصص چشم است. چشم پزشک با تشخیص علت ایجاد برآمدگی چشم روش درمانی مناسبی را برای رفع این مشکل انتخاب خواهد کرد. در صورتی که این برآمدگی در طی چند روز و فقط در یک چشم ایجاد شود ممکن است به دلیل خونریزی در حفره چشم به دلیل عفونت چشم یا التهاب حفره چشم پس از جراحی در فرد باشد. ولی در صورتی که برآمدگی به آرامی و در طول سال‌ها ایجاد شده باشد نشانه‌ی بیماری گریوز یا وجود تومور چشمی است.