مدت زمان مطالعه ۵ دقیقه

بیماری هیتروکرومیا

برخی از افراد دارای چشمانی با دو رنگ متفاوت یا تفاوت رنگ در یک چشم هستند، که  به این اختلال، هیتروکرومیا گفته می‌شود. تفاوت رنگ در دو چشم فرد به عنوان هیتروکرومیا کامل شناخته می‌شود. این اختلال در اثر متفاوت بودن مقدار ملانین در هر یک از عنبیه‌ها رخ خواهد داد. هر نوزادی در ابتدای تولد دارای چشمانی با رنگ روشن است، که به مروز زمان و با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب تیره‌تر خواهد شد. رنگ چشمان هر فرد به عواملی نظیر ژنتیک و میزان رنگدانه‌های موجود در عنبیه بستگی دارد. افراد در صورت مقدار زیاد ملانین در عنبیه دارای رنگ چشم تیره و افراد در صورت مقدار متوسط ملانین دارای رنگ چشم سبز و افراد در صورت مقدار کم ملانین در عنبیه دارای رنگ چشم روشن مانند آبی و یا خاکستری هستند.

بیماری هیتروکرومیا یا ناهم‌رنگی عنبیه یا به صورت مادرزادی و یا به صورت اکتسابی ایجاد خواهد شد.

در این مقاله به بررسی انواع هیتروکرومیا و عوامل تاثیرگذار در بروز آن خواهیم پرداخت.

علت بروز بیماری هیتروکرومیا

اشخاص مبتلا به این عارضه به جای یک رنگ چشم مشخص دارای دو یا چند رنگ متفاوت در چشمان خود در نزدیکی مردمک هستند. که در واقع یک سایه روشن در اطراف مردمک چشم خود و مرکز عنبیه داشته و مابقی عنبیه رنگ دیگری خواهند داشت. اما رنگ غالب و اکثریت رنگ عنبیه، رنگ واقعی چشم فرد است.

در صورت وجود مقدار متفاوتی از ملانین در هر یک از چشم‌ها بیماری ناهم‌رنگی عنبیه رخ خواهد داد. و همینطور یکی دیگر از علت‌های بروز این بیماری مادرزادی و به دلیل جهش روی ژن‌های مرتبط با رنگ چشم به ارث رسیده از والدین باشد.

بیماری ناهم‌رنگی عنبیه در بیشتر موارد ژنتیکی بوده و به دلیل بروزبیماری‌ها و یا وجود سندروم‌هایی مانند استورگ وبر (وجود مشکلاتی در عروق)، بورنویل، بیماری هیرشپرونگ، هورنر(اختلال عصبی که چشم‌ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد) و سندروم پری رامبرگ (چروکیده شدن یک طرف صورت)، بیماری فون رکلینگ هاوزن رخ خواهد داد.

نکته حائز اهمیت این است که، این بیماری در بیشتر مواقع برای افراد هیچ مشکلی ایجاد نخواهد کرد، و حتی به عنوان بیماری جذاب و زیبایی شناخته می‌شود.

عوامل تاثیرگذار در بروز بیماری ناهم‌رنگی عنبیه

  • بیماری دیابت
  • انجام جراحی چشم
  • سندرم پراکندگی رنگدانه ( آزاد شدن رنگدانه در چشم)
  • تومورهای عنبیه چشم

انواع هیتروکرومیا چشم

این بیماری دارای سه نوع هیتروکرومیا کامل، هیتروکرومیا بخشی و هیتروکرومیا مرکزی است. که در ادامه مقاله به بررسی هر کدام از آن‌ها خواهیم پرداخت.

هیتروکرومیا-کامل

هیتروکرومیا کامل

افراد مبتلا به این نوع از بیماری ناهم‌رنگی عنبیه، رنگ هر دو چشم آن‌ها با یکدیگر متفاوت خواهد بود، به این صورت که ممکن است رنگ یکی از چشمان آن‌ها سبز و چشم دیگری قهوه‌ای یا آبی باشد.

هیتروکرومیا بخشی

افراد مبتلا به هیتروکرومیا بخشی یا همان سگمنتال دارای رنگ متفاوتی در بخشی از عنبیه خود نسبت به بخش‌های دیگر هستند. این اختلال هم ‌می‌تواند بر روی یک چشم هم می‌تواند بر روی هر دو چشم رخ دهد.

هیتروکرومیا-بخشی
هیتروکرومیا-مرکزی

هیتروکرومیا مرکزی

افراد مبتلا به این نوع از بیماری دارای دو رنگ متفاوت در عنبیه یکی از چشم‌ها است، بدین صورت که اطراف مردمک چشم به طور معمول یک رنگ  و یا سایه‌ای از رنگ طلایی داشته و سایر قسمت‌های عنبیه دارای رنگ‌های دیگری است. هیتروکرومیا مرکزی اغلب به دلیل مقدار پایین ملانین رخ خواهد داد.

نحوه تشخیص بیماری هیتروکرومیا

در صورت ابتلای کودک به این عارضه باید توسط بهترین متخصص چشم معاینه شوند، چشم‌پزشک با توجه به ظاهر چشم و همینطور بررسی سوابق بیماری‌های زمینه‌ای  این بیماری را تشخیص داده و برای بررسی علت بروز این عارضه چشم پزشک آزمایش خون و مطالعات کروموزومی را تجویز خواهد کرد. در بیشتر موارد این بیماری خوش‌خیم بوده و در بینایی افراد تاثیری نخواهد داشت بنابراین نیازی به درمان نیز نخواهد بود.

بیشتر بخوانید: آب مروارید و درمان آن

درمان بیماری ناهم‌رنگی عنبیه

این بیماری اختلالی ایجاد نخواهد کرد، اما برخی از افراد به دلیل ابتلا به این عارضه دچار احساس ناراحتی خواهند شد. که برای رفع این مشکل اشخاص مبتلا به این بیماری می‌توانند، از لنزهای تماسی رنگی برای برطرف کردن این مشکل استفاده کنند.

در صورتی که افراد به طور ژنتیکی به این بیماری دچار باشند یا دلیل ابتلا به این عارضه توزیع غیرمستقیم ملانین باشد، نیاز به درمان خاصی نخواهد بود. اما اگر به دلیل بروز یک بیماری چشمی و یا وارد شدن آسیب به چشم دچار بیماری هیتروکرومیا شده باشند، با درمان بیماری و آسیب وارده به چشم نیز می‌توان مشکل دو رنگی بودن چشم‌ها را نیز برطرف کرد.

سخن پایانی

بیماری هیتروکرومیا یا ناهم‌رنگی عنبیه یکی از بیماری‌های نادرو خوش‌خیم به شمار می‌رود. این بیماری یا به صورت مادرزادی یا به صورت اکتسابی بروز پیدا خواهد کرد؛ و هیچ تاثیری بر بینایی افراد نخواهد گذاشت. اما در صورتی که این بیماری به صورت اکتسابی در سین بالا رخ دهد، نشانه‌ای از یک بیماری بوده و باید به طور حتم برای تشخیص و درمان به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.

سوالات متداول

دکتر علی بصام

دکتر پریسا نخعی

دکترای عمومی پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی تهران
دکترای تخصصی چشم پزشکی از دانشگاه علم پزشکی شهید بهشتی
فلوشیپ اکولوپلاستی و استرابیسم از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دارای بورد تخصصی چشم پزشکی | دارای بورد بین المللی چشم پزشکی (ICO)

مقالات مرتبط
ورم ملتحمه چشم

ورم ملتحمه چشم

یکی از رایج‌ترین بیماری‌های عفونی چشمی ورم ملحتمه چشم یا کنژنکتیویت ((conjunctivitis به شمار می‌رود، که بروز این بیماری بر اثر عفونی شدن و همینطور وجود باکتری، ویروس و...

بیشتر بخوانید
کوررنگی و انواع آن

کوررنگی و انواع آن

خیلی از افراد در دیدن رنگ‌ها مشکل داشته که به این عارضه کوررنگی گفته می‌شود. کوررنگی اغلب در صورت وجود مشکل در رنگدانه‌های حسگر رنگ در چشم موجب ایجاد اختلال در تشخیص...

بیشتر بخوانید
پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

0 دیدگاه
یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

18 − چهار =