مدت زمان مطالعه ۵ دقیقه

شکستگی حدقه‌ی چشم

شکستگی حدقه چشم در صورت وارد شدن ضربه به بخش فوقانی چشم و شکستگی دیواره‌های استخوان اطراف کره چشم اتفاق می‌افتد. این عارضه ممکن است، منجر به آسیب‌های خفیف چشم نیز شده و یا حتی بر بینایی فرد نیز تاثیربگذارد، بنابراین پس از وارد شدن ضربه به ناحیه چشم حتما باید برای معاینه به پزشک متخصص چشم‌ پزشک مراجعه کنید. در این عارضه یا تنها دیواره‌ها و کف حدقه دچار شکستگی شده و لبه‌های استخوانی حدقه چشم سالم می‌مانند و یا هم‌زمان با شکستگی حدقه لبه‌های حدقه نیز دچار شکستگی خواهند شد. و در این مقاله به بررسی علائم شکستگی حدقه چشم و درمان آن خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.

علائم شکستگی حدقه چشم

  • تورم و کبودی اطراف چشم
  • کاهش دید
  • بی‌حسی پلک، گونه، لب و دندان
  • دوبینی
  • گود رفتن چشم
  • متورم شدن پیشانی و گونه‌ها
  • خونریزی در سفیدی چشم
  • مشکل حرکت دادن کره‌ی چشم
  • درد شدید در گونه‌ها
  • متورم پوست زیر چشم
  • خونریزی زیر پوستی اطراف چشم
  • بیرون زدگی چشم

نحوه تشخیص شکستگی حدقه چشم

زمانی که آسیبی به ناحیه چشم فرد وارد شد و در صورت مشاهده علائم ذکر شده باید سریعا برای تشخیص و درمان به چشم‌پزشک مراجعه کرد. پزشک متخصص ابتدا چشم و اطراف چشم فرد را به طور کامل معاینه کرده و سپس برای تشخیص دقیق، مشاهده محل دقیق آسیب و تعیین نوع درمان آن سی‌تی‌اسکن مانند ام‌آرآی و اشعه ایکس را تجویز خواهد کرد. و در نهایت متناسب با شدت شکستگی و محل آن نوع درمان را مشخص و درمان بیمار را آغاز خواهد کرد.

انواع شکستگی اربیت چشم

شکستگی حدقه بر اساس نوع ضربه وارد شده به چشم، به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. در ادامه به بررسی انواع شکستگی حدقه خواهیم پرداخت.

شکستگی کف حدقه

در صورتی که ضربه به ناحیه لبه استخوان‌ها وارد شود؛ موجب پایین آمدن و عقب رفتن استخوان‌های کف چشم شده و نازک‌ترین استخوان‌ها مانند دیواره داخلی و کف حدقه چشم دچار شکستگی خواهند شد.

شکستگی لبه‌های خارجی حدقه

این شکستگی در اثر آسیب به لبه‌های خارجی استخوان حدقه و به طور معمول بر اثر تصادفات رانندگی اتفاق می‌افتد. در صورت شکستگی لبه حدقه، به صورت و عصب بینایی نیز آسیب وارد می‌شود.این شکستگی در اثر آسیب به لبه‌های خارجی استخوان حدقه و به طور معمول بر اثر تصادفات رانندگی اتفاق می‌افتد. در صورت شکستگی لبه حدقه، به صورت و عصب بینایی نیز آسیب وارد می‌شود.

شکستگی دیواره‌ی داخلی حدقه

در صورتی که به دیواره‌های داخلی حدقه ضربه مستقیم مانند ضربه با چوب بیسبال، مشت یا سنگ، ورزش یا سانحه وارد شود، هم‌زمان با شکستگی دیواره، شکستگی لبه حدقه نیز زخ خواهد داد؛ و همین امر موجب بالا رفتن فشار داخل چشم خواهد شد. این شکستگی ممکن است، هم در کف حدقه، هم دیواره داخلی و هم سقف حدقه  و دیواره جانبی رخ بدهد.

روش‌های درمان شکستگی حدقه چشم

بهترین متخصص چشم، بر اساس شدت و محل شکستگی نوع درمان را مشخص خواهد کرد. در صورتی که شکستگی کوچک و ناچیز باشد، و بافت‌های اطراف چشم درگیر شکستگی نشده باشند، و هم‌چنین تغییری هم در کره‌ی چشم به وجود نیامده باشد، استفاده از یخ بر روی ناحیه متورم شده برای کاهش تورم و بهبودی آن و همینطور استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و مسکن‌ها تجویز خواهد شد. اما در صورتی که شکستگی اربیت چشم شدید باشد، و باعث ایجاد مشکل در حرکت دادن کره‌ی چشم و دوبینی شود، باید از روش جراحی ترمیمی برای درمان و بهبود شکستگی حدقه چشم استفاده کرد. گاهی قبل از انجام جراحی باید چند هفته برای فروکش کردن التهاب چشم صبر کرد. در ادامه به بررسی جراحی شکستگی حدقه خواهیم پرداخت.

جراحی شکستگی حدقه چشم

قبل از انجام جراحی بیمار تحت بیهوشی عمومی قرارمی‌گیرد. سپس بهترین جراح پلک یک برش کوچک در ناحیه پلک یا بافت ملتحمه و یا چین‌های پوست ایجاد کرده و سپس خرده‌های استخوان و بافت‌های داخل سینوس به طور کامل خارج می‌شود، و سپس سطح شکستگی با استفاده از مواد مخصوص و ایمپلنت ترمیم خواهد شد. این جراحی بدون ایجاد برش پوستی از داخل چشم نیز قابل انجام است. گاهی اوقات دوبینی پس از جراحی به دلیل عدم کارایی عضلات نیز ادامه خواهد داشت؛ و پس از مدت زمانی 4 الی 6 ماه از بین خواهد رفت.

عوارض جراحی شکستگی اربیت چشم

  • احتمال عفونت چشم
  • احتمال خونریزی
  • تورم و کبودی
  • گودافتادگی به دلیل کاهش حجم چربی حدقه
  • تشدید دوبینی

مراقبت‌های پس از جراحی شکستگی حدقه

  • بستری در بیمارستان به مدت یک شبانه روز
  • مصرف مسکن در صورت احساس درد با تجویز پزشک
  • خودداری از ایجاد فشار به استخوان‌ها
  • خودداری از مصرف داروهای ضد انعقاد خون با تجویز پزشک
  • مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدالتهاب، قطره‌های چشمی و پماد با تجویز پزشک

سخن پایانی

در صورتی که به صورت افراد ضربه وارد شود؛ ممکن است که حدقه چشم دچار شکستگی شود و هم‌چنین گاهی نواحی دیگر صورت نیز همزمان با شکستگی حدقه نیز دچار شکستگی خواهند شد. باید به این نکته توجه داشت که گاهی بر اثر شکستگی حدقه، اعصاب عضلات چشم نیز آسیب خواهد دید؛ و فرد دچار دوبینی خواهد شد. در برخی از موارد نیز این عارضه منجر به نابینایی افراد خواهد شد. بنابراین در صورت ایجاد آسیب و ضربه به ناحیه صورت و چشم حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا در اسرع وقت شکستگی درمان شود. در صورتی که بر اثر این ضربه و شکستگی چشم‌ها دچار گودرفتگی شده و هم‌چنین کوچک شوند، می‌توان توسط جراحی‌های زیبایی پلک مانند بلفاروپلاستی آن‌ها را اصلاح کرد.

دکتر علی بصام

دکتر پریسا نخعی

دکترای عمومی پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی تهران
دکترای تخصصی چشم پزشکی از دانشگاه علم پزشکی شهید بهشتی
فلوشیپ اکولوپلاستی و استرابیسم از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دارای بورد تخصصی چشم پزشکی | دارای بورد بین المللی چشم پزشکی (ICO)

مقالات مرتبط
ورم ملتحمه چشم

ورم ملتحمه چشم

یکی از رایج‌ترین بیماری‌های عفونی چشمی ورم ملحتمه چشم یا کنژنکتیویت ((conjunctivitis به شمار می‌رود، که بروز این بیماری بر اثر عفونی شدن و همینطور وجود باکتری، ویروس و...

بیشتر بخوانید
بیماری هیتروکرومیا

بیماری هیتروکرومیا

برخی از افراد دارای چشمانی با دو رنگ متفاوت یا تفاوت رنگ در یک چشم هستند، که  به این اختلال، هیتروکرومیا گفته می‌شود. تفاوت رنگ در دو چشم فرد به عنوان هیتروکرومیا...

بیشتر بخوانید
پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

0 دیدگاه
یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سه × 5 =